حافظه دیداری و شنیداری

بعد از اینکه با سبک های یادگیری آشنا شدیم و دانستیم هرکس ممکن است اطلاعات را از روش های مختلف یاد بگیرد، حال وقت آن است که نوع به خاطر سپردن این اطلاعات را نیز یاد بگیریم. حافظه ما هم مثل تمام قسمت های بدن ما از بخش های مختلفی تشکیل شده است. در این میان حافظه دیداری و شنیداری معروفترین آنها به حساب می‌آیند. ما در این مقاله ابتدا نقش هر یک از این انواع را یاد می‌گیریم. سپس به سراغ راهکارهایی خواهیم رفت که به ما در تقویت آنها کمک خواهند کرد.

حافظه دیداری به بخشی از اطلاعات اختصاص دارد که ما آن‌ها را از طریق تصاویر یاد می‌گیریم و به خاطر می سپاریم.
اینگونه اطلاعات معمولا با جزئیات بیشتری درون مغز ما ثبت می‌شوند. دلیل اصلی آن هم این است که مغز شما به دیدن تصاویر علاقه بیشتری دارد و آنها را بهتر به حافظه بلند مدت شما انتقال می‌دهد. مثلا شما ممکن است اتفاقی را که در ۵ سالگی برایتان افتاده به راحتی به یاد بیاورید. اما حرف یک دوست یا والدینتان را که همین ۵ ماه پیش به شما گفته‌اند، به کلی فراموش کرده باشید. چرا؟ چون خاطره خریدن یک کتاب داستان فریم به فریم درون ذهن شما ثبت شده است، در حالی که یک حرف یا نصیحت فقط لحظه‌ای از گوش شما عبور کرده است.

تصاویر و رنگ‌ها همیشه برای حافظه دیداری ما جذابیت بیشتری دارند. برای اینکه رابطه تصاویر و حافظه دیداری برای شما بهتر جا بیفتد بگذارید سوالی را مطرح کنم:

شما یک فیلم را بهتر به یاد می‌آورید یا کتابی که همان فیلم بر اساس آن نوشته شده است؟

جالب است بدانید ۹۹ درصد افراد این نظر را داشته‌اند که فیلم را بهتر از کتاب به یاد می‌آورند.
چرا؟ چون تصاویر بهتر با حافظه دیداری ما ارتباط برقرار می‌کنند.
به خاطر همین هم اغلب معلمان به شما توصیه می‌کنند که هنگام یادداشت برداری از ماژیک های رنگی استفاده کنید.
استفاده از این استراتژی در دراز مدت باعث تقویت حافظه برای درس خواندن خواهد شد.

اما به غیر از حافظه دیداری حافظه شنیداری چه نقشی در زندگی ما دارد و اهمیت آن چیست؟ بیایید با هم بفهمیم.

حافظه شنیداری

حافظه شنیداری همانطور که از اسمش پیداست به بخشی از مطالب مربوط است که ما از راه شنیدن آن‌ها را یاد می‌گیریم. در این نوع از یادگیری توجه، شنوایی و تمرکز نقش اصلی را ایفا می‌کنند. یادگیری از راه گوش از آن جهت مهم است که معمولا اینگونه اطلاعات خیلی سریع به حافظه کوتاه مدت ما انتقال پیدا می‌کنند. یک مثال واضح آن آزمایشی است که سال ها پیش انجام شده است. در این آزمایش به هر دانش‌آموز یک برگه سفید داده شد. سپس از آنها خواستند که ۱۰ ثانیه به برگه نگاه کنند و پس از آن حروف موجود در آن را روی برگه بنویسند. در ادامه این بار حروف دیگری را با استفاده از یک ضبط صوت برای آنها پخش کردند. این بار هم از آنها خواستند بعد از تمام شدن حروف آنها را بر روی برگه کاغذ بنویسند.

نتایج به دست آمده نشان داد که وقتی دانش‌آموزان حروف را از طریق گوش می‌شنوند بهتر آنها را به خاطر می‌سپردند. همین موضوع در موقعیت های دیگر هم صدق می‌کند. مثلا هنگام تدریس معلم شما تمام حواس خود را به صدای او جلب می‌کنید. چرا؟ چون اگر بی مقدمه از شما سوالی کرد آماده پاسخ دادن باشید.

اهمیت و کاربرد حافظه دیداری و شنیداری ؟

پاسخ به این سوال قدری مشکل است. اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، حافظه دیداری و شنیداری هر دو به یک اندازه مهم هستند.
اما تفاوت آنها در نوع کاربردی است که دارند.

حافظه شنیداری معمولا در مواقعی به درد ما می‌خورد که نیاز داریم بخشی از یک مطلب یا همه آن را برای مدت کوتاهی به ذهن بسپاریم. بهترین مثال برای این موقعیت‌ها زمانی است که شما در یک مسابقه شرکت کرده‌اید یا در حال بازی کردن با دوستانید. در این مواقع شما نیاز دارید تا به چیزی که می‌شنوید به سرعت پاسخ دهید. برای تقویت حافظه شنیداری اما می‌توانید روزانه بخشی از زمان خود را به گوش دادن پادکست های آموزشی اختصاص دهید. این کار به شدت برای تقویت حافظه کوتاه مدت شما هم مفید است.

اما حافظه شنیداری چه زمانی کاربرد دارد؟

فرض کنید که قرار است که در آزمونی مثل کنکور شرکت کنید. برای این کار شما نیاز دارید که مطالب زیادی را در طول مدت زمانی که در اختیار دارید به خاطر بسپارید. اینجاست که حافظه بلند مدت شما وارد عمل می‌شود.
برای موفقیت در کنکور یا امتحاناتی از این دست، شما باید در مرحله اول حافظه دیداری خود را تقویت کنید.
یک راه برای تقویت حافظه تصویری یا دیداری ، استفاده از ابزارهایی است که به این کار کنم می‌کنند.
بهترین مثال رد مورد این ابزارها، نقشه کشی ذهنی است. هنگام کشیدن نقشه های ذهنی شما از رنگ‌ها و تصویر سازی ذهنی به یک اندازه استفاده می‌کنید. علاوه بر این به دلیل اینکه خود نقشه های ذهنی هم به نوعی یک تصویر به حساب می‌آیند، در تقویت حافظه دیداری شما نقش پررنگی خواهند داشت.