قدرت هوش اجتماعی در موفقیت
احتمالا شما هم افرادی را می شناسید که به راحتی با دیگران ارتباط برقرار میکنند. کسانی که می‌دانند چطور در مکالمه‌ای هرچند کوتاه، تصویری دلنشین از خود به جا بگذارند و در برخورد با دیگران استرس نمی گیرند. به نظر شما راز این اعتمادبه‌نفس آنها در چیست؟ چه ویژگی این شخص را از بقیه متمایز می‌کند؟
درست حدس زدید … فن بیان یا دقیق تر بگویم هوش اجتماعی، مهمترین ویژگی چنین اشخاصی است . در این مقاله قصد داریم در مورد قدرت هوش اجتماعی در موفقیت صحبت کنیم. همراه ما باشید تا بیشتر با این ویژگی آشنا شوید.
هوش اجتماعی چیست؟
هوش اجتماعی به زبان ساده یعنی قدرت ارتباط گرفتن و سازش با دیگران. همه‌ی انسانها به صرف انسان بودن از این هوش برخوردارند؛ زیرا انسان موجودی اجتماعی است. اما بسیاری از افراد به بهبود و تقویت این توانایی ارتباطی نیاز دارند؛ چرا که برای داشتن عملکرد اجتماعی موفق ، هوش اجتماعی بسیار تاثیرگذار است.
یکی از مهمترین ویژگی‌های این هوش، قدرت برقراری ارتباط فرد به فرد با دیگران است؛ از سخنرانی در همایش گرفته تا گفتگویی دوستانه و صمیمی. برای ایجاد یک رابطه موفق اول از همه باید عملکرد مغز در موقعیت‌های اجتماعی را درک کنید تا بتوانید از خصوصیات آن برای پیشبرد اهدافتان استفاده کنید.
از طرف دیگر بخشی از هوش اجتماعی هم به نقش رفتار اختصاص دارد. از خودتان بپرسید تا چه حد شنونده خوبی هستید؟ آیا در برخورد با دیگران می توانید توجه لازم را به آنها نشان دهید؟ آیا تاکنون به دلیل نا آگاهی از عرف و قواعد اجتماعی فرصت یک آشنایی خوب را از دست داده‌اید؟
جواب این سوالات می‌تواند قسمتی از توانمندی ارتباطی شما را ارزیابی کند.
اهمیت هوش اجتماعی در زندگی
آیا برای شما هم پیش آمده است که با فکر وارد شدن به یک جمع نا آشنا، ترس در دلتان افتاده باشد؟
یا اتفاق افتاده که بخواهید در بین جمعی حرف بزنید ولی از استرس به تته پته افتاده باشید؟
آیا دوست داشتید که در مصاحبه‌های شغلی تاثیرگذار برخورد کنید ولی از شدت استرس و عصبانیت نتوانسته اید صحبت کنید؟
و آیا دوست دارید با مردم خوب صحبت کنید و راحت دوست بشوید؟
اگر حتی یکی از موارد فوق در مورد شما صدق کند، باید بدانید که نیاز به تقویت هوش اجتماعی دارید.
هوش اجتماعی بخشی از مهارت های اجتماعی مورد نیاز ما انسانها است که با کمی تمرین به کار می افتد. افرادی که هوش اجتماعی بالایی دارند برای برقراری ارتباط با دیگران بسیاری از قدرتهای جسمی و ذهنی خود را به کار می‌گیرند.
این مهارت ایجاب می‌کند که فرد هم فوق‌العاده خوش صحبت باشد و هم شنونده خوبی باشد. با همه، صرف نظر از سن، پیشینه‌ی فرهنگی و قشر اجتماعی راحت برخورد کند و مهم‌تر از همه، دیگران در کنار او احساس آرامش کنند.
هوش اجتماعی به خصوص مهارت های کلامی اکثرا توسط روانشناسان، مددکاران اجتماعی و معلمان و سایر افرادی که در حرفه خود دائما با مردم در ارتباط هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این وجود اگر تصور کنید که پرورش مهارت‌های ارتباطی فقط برای این اشخاص ضروری است اشتباه کرده‌اید.
همه‌ی انسانها، صرف‌نظر از شغل و حرفه، هر روز با انسان‌های دیگر ملاقات میکنند و برای ادامه‌ی زندگی هم به دیگران نیاز دارند. پس قطعا بهبود هوش اجتماعی برای تمام افراد یک جامعه می تواند کمک کننده باشد و منجر به رشد و پیشرفت آنها شود.
مخصوصا افرادی که در موقعیت‌های اجتماعی سردرگم هستند و همین طور اشخاصی که می‌خواهند کیفیت بالاتری از روابط اجتماعی را تجربه کنند ، باید تلاش کنند که این مهارت ضروری را حتما یاد بگیرند.
جالب است بدانید کسانی که تحرک اجتماعی بیشتری دارند زندگی سالم‌تر و طولانی‌تری هم دارند. هرچند تحقیقات نشان داده که روابط اجتماعی به تنهایی کافی نیست و تنوع آن هم مهم است.
در تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده بود، از 151 زن و 125 مرد داوطلب خواستند که یک آمار درست از همه افرادی که در طول دو هفته می‌بینند، اعم از همسایه‌ها، همکاران، والدین و دوستان و … تهیه کنند. سپس همه این گروه، زن‌ها و مردها در معرض ویروس سرماخوردگی قرار گرفتند. نتیجه این شد که 62 درصد از کسانی که فعالیت اجتماعی کمتری داشتند سرما خوردند، در صورتی که فقط 35 درصد از کسانی که فعالیت اجتماعی بیشتری داشتند مبتلا به سرماخوردگی شدند. نتیجه ای که از این تحقیقات گرفتند این بود که آن دسته از افرادی که فعالیت اجتماعی متنوع و بیشتری دارند، قدرت دفاعی بدنشان بیشتر است و به اصطلاح روان سالم‌تری دارند.
شما هم اگر می‌خواهید اعتمادبه‌نفس بیشتری داشته باشید، در زندگی اجتماعی فعال‌تر ظاهر شوید. از ارتباط با دیگران نترسید و بدون نگرانی در جمع‌های بزرگ عقاید خود را به زبان آورید.
برای به دست آوردن هوش اجتماعی چه ویژگی هایی باید داشته باشید؟
اعتماد به نفس
داشتن تجسم و فکر درباره زندگی ، یعنی دانستن مقصد
دوست داشتن دیگران
احترام گذاشتن به دیگران
قدرت درک حرکات بدنی دیگران و استفاده درست از زبان بدن
دانستن اینکه چه وقت صحبت کنید و چه وقت گوش کنید
داشتن ذهنیت مثبت
تکنیکهایی برای تقویت هوش اجتماعی
لبخند بزنید
یک راز بسیار ساده در هوش اجتماعی وجود دارد، به مردم لبخند بزنید. لبخند انسان، منعکس کننده گرما، اعتماد، رفتار مثبت و خوشحالی است . همچنین باعث می شود که دیگران هم جذب شما شوند.
یک لبخند ساده بهترین راه پیدا کردن دوست و تحت تاثیر قرار دادن مردم است. یکی از اولین چیزهایی که باعث جذب مردم به سوی شما می شود، لبخندی است که بر لب دارید.وقتی ما لبخند را ببینیم، مغزمان هم واکنش نشان می دهد و به عضلات مخصوص لبخند فرمان می دهد و ما لبخند آنها را جواب می دهیم.
هماهنگی شکل و حرکات بدن
وقتی در حال توضیح نکته ای هستید، سعی کنید بدنتان با حرفهایتان هماهنگی داشته باشد.سعی کنید صدایتان هماهنگ با آن نکته ای باشد که مشغول توضیح دادنش هستید و با حرکات دست مانند یک مجسمه ساز، نکات یا صحنه ها را تعریف کنید.
قبل از هر ملاقات، خودتان را در یک آینه تمام قد نگاه کنید. حال به جای یک نگاه سطحی، فکر کنید شما مدیر تدارک لباس یا تهیه کننده فیلم هستید. شما باید لباس همه افراد را بررسی کنید و آنها را با صحنه های مناسب فیلم هماهنگ کنید. حالا این کار را به جای اینکه در مورد هنرپیشه ها انجام دهید، در مورد خودتان بکنید؛ زیرا شکل و نوع لباس باعث ایجاد آرامش و اعتماد به نفس می شود.
شنونده خوبی بودن
در یک مکالمه موثر شنونده بودن یک کار منفعل و خنثی نیست، بلکه بخش حساس و فعال ماجراست. در شنونده بودن عادت های بدی وجود دارد، که می تواند به توان شنونده بودن و هوش اجتماعی شما لطمه بزند. این عادتها عبارتند از :
تظاهر به گوش کردن ، در حالی که گوش نمی کنید
در حین گوش کردن کارهای جانبی انجام دهید
نشان دهید که موضوع صحبت جالب نیست
نشان دهید که گوینده طرز بیان جالبی ندارد
با گوینده بیش از حد بحث کنید، طوری که موضوع اصلی صحبت گم شود
بیش از حد هیجان نشان دهید
بیشتر روی موضوعات جانبی تکیه کنید تا اصل موضوع
با موضوع یک بعدی برخورد کنید
فقط به اصل موضوع بپردازید
مسائل مشکل و پیچیده را نادیده بگیرید.
کسرِ دو به یک :
فراموش نکنید که شما دو گوش دارید و یک دهان. پس اگر به یک مراسم اجتماعی دعوت شدید، سعی کنید دو برابر حرف زدن، بشنوید. مطمئن باشید که هوش اجتماعی شما افزایش پیدا خواهد کرد. یک ضرب المثل قدیمی هم می گوید:
“عاقل بیشتر گوش می دهد و کمتر حرف می زند.”
درست نگاه کردن
برقراری ارتباط از طریق نگاه بسیار با ارزش است. در واقع نشان دهنده اهمیتی است که شما برای مخاطبتان قائلید. اما متاسفانه اکثر افراد به این اصل توجه نمی کنند.
البته بدانید که منظور از برقراری ارتباط با نگاه ، این نیست که تمام مدت مستقیماً در چشمان مخاطب نگاه کنید و یک لحظه هم چشم از نگاه یا صورتش بر ندارید. خیلی ها از این کار خوش شان نمی آید. البته در بعضی از موقعیتها هم باید مستقیماً در چشمان طرف مقابل نگاه کنید که بستگی به شرایط و مسائل دیگر دارد .
به طور عادی وقتی کسی با شما صحبت می کند، مناسب است که هر چند ثانیه یک بار نگاه گرمی به او کنید و نشان دهید که چیزی که او درباره اش صحبت می کند، برایتان جالب است.
نقاشی فکر، در حال گوش کردن
خیلی ها حین گوش کردن به مطالب یک سمینار یا گوینده ، یا حتی هنگام حرف زدن با تلفن، روی کاغذ طرح های کوچکی با مداد نقاشی می کنند. بر خلاف تصور بعضی ها، این عمل تمرکز شما را حین گوش کردن بالا می برد.
نقاشی فکر هم، در واقع چیزی مثل همین نقاشی های کوچک روی کاغذ است، که باعث می شود مغز مطالب را به مراتب ساده تر به یاد بیاورید، تا این که طبق عادت صرفاً از آن مطالب یادداشت بردارید. فکر را به سادگی می شود نقاشی کرد.
از سرعت مغزتان استفاده کنید
مغز شما قادر است چهار تا ده برابر سرعت حرف زدن، فکر کند . یعنی هنگام گوش کردن فرصت زیادی دارید که از مغزتان استفاده های دیگری کنید. به حرکات بدنی و مفهوم حرف های گوینده توجه کنید و آنها را تجزیه و تحلیل کنید . در چنین شرایطی شما شنونده فعال خواهید بود و مردم مایل خواهند بود با چنین فردی معاشرت کنند.
خیلی ها هنگام گوش کردن فقط دنبال شنیدن اصل مطلب هستند و این باعث می شود که نتوانند از نکات جانبی مهم گفتگو استفاده کنند. اگر یک تصویر کلی از داستان گوینده را در فکرتان ترسیم کنید، مغزتان قضایا را راحت تر تحلیل می کند.
این کار باعث می شود اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید و اصل مطلب را در بخشی از نقاشی فکرتان قرار دهید . به این ترتیب می توانید حرف های گوینده را به طور کامل درک کنید.
اهمیت نوع برخورد
افرادی که از هوش اجتماعی خوبی برخوردارند، همیشه در اولین برخورد و آشنایی در مهمانی ها و محافل، تاثیری گرم و مثبت روی دیگران می گذارند. آنها با شادی از دیگران استقبال می کنند، با روحیه مثبت و نیک‌اندیشی به مردم نزدیک می شوند، لبخند بر لب دارند، با دیگران دست داده و به گرمی آنها را بغل می کنند. برای باز کردن سر صحبت نیز از مطالبی شروع می کنند که مد نظر مخاطبشان است.
موقعیت های خداحافظی نیز بهتر است که با ساعات بسیار شادی برگزار شود. وقتی با لبخند و شادی و حرف های مثبت صحنه ملاقات را ترک می کنید، اثر بسیاری خوبی از خودتان بجا می گذارید که همیشه به یاد می ماند. هیچگاه با هیچ کس به تلخی خداحافظی نکنید. شما نمی دانید که آیا دوباره این شخص را خواهید دید یا نه؟
هنر گفتگو
هدف از گفتگو، برقرار کردن ارتباط با دیگران برای تبادل افکار یا اطلاعات است و نکته مهم در برقراری این ارتباط ، این است که آنها احساس کنند مهم هستند و برای شما اهمیت دارند.
گفتگو انواع و اقسام دارد. از صحبت کردن دوستانه با مردم، تا گپ زدن با دوستان، صحبت‌های کوچک اجتماعی در محافل یا مجالس یا صحبت‌های مربوط به کار با رئیستان. بعضی افراد در گفتگوهای رسمی بسیار خوب عمل می کنند، ولی اگر بخواهند چند کلمه مودبانه با چند نفر غریبه صحبت کنند، دچار مشکل می‌شوند. بعضی ها هم با یک یا چند نفر به راحتی دوستانه صحبت میکنند، ولی در مقابل جمع نمی‌توانند حرف بزنند.
یکی از علائم افراد با هوش اجتماعی خوب این است که می توانند در هر موقعیتی با هر تعداد نفری ارتباط بگیرند.
شبكه ارتباطی
ایجاد شبکه ارتباطی با دیگران، در واقع بخشی از معارفه خود است و کسانی با هوش اجتماعی این کار را خود به خود انجام می دهند. منظور از ایجاد شبکه ارتباطی این است که ارتباطتان را با کسانی که پیش تر آشنا شده‌اید، به نوعی حفظ کنید. فکر کنید که روزی به دردتان می خورند و نشان دهید که برای دوستی آنها ارزش قائلید. این ارتباط به اندازه آشنایی با یک فرد تازه در محیط کار، مهمانی یا سمینارها ارزشمند است.
اگر شما به مردم توجه واقعی نشان دهید، آنها هم به شما توجه واقعی نشان خواهند داد. وقتی چیزی واقعاً برای شما جالب است، تمام حرکات بدن شما هم این ارزش را منعکس می کند، اما اگر قضیه برایتان جالب نباشد و سعی کنید فقط نمایش بدهید، آن وقت حرکات بدن شما با کلمات شما همکاری لازم را نمی کند و مردم می فهمند.
برای اینکه شما بتوانید نسبت به دیگران توجه کافی داشته باشید، باید تمرین کنید و در نظر بگیرید که هر فرد برای خودش خاص است و باید به طور خاص به او توجه کرد.
اعتماد به نفس، کلید موفقیت
اعتماد به نفس کلید هوش اجتماعی و موفقیت است. اگر شما خودتان را باور داشته باشید و به نیرو و توانایی‌های خودتان اعتقاد داشته باشید، در هر موقعیت اجتماعی آرام‌تر و منطقی تر خواهید بود. افراد متکی به خود به اندازه کافی برای خودشان احترام قائلند و انگیزه و اراده کافی برای رسیدن به اهدافشان را دارند. در واقع آنها دید زندگی دارند.
افراد بدون اعتماد به نفس، غالباً سعی می کنند با دروغ و نیرنگ دیگران را خراب کنند و خودشان را بزرگ یا مهم نشان دهند. در واقع چنین رفتاری نهایتاً شخصیت و اعتبار خود شخص را خدشه دار خواهد کرد. به همین دلیل بسیار مهم است که از همان کودکی هوش اجتماعی و اعتماد به نفس مثبت را به فرزندان خود بیاموزیم.
سخن پایانی
اگر شما هم دلتان می خواهد در شرایط اجتماعی احساس راحتی کنید، به راحتی دوست پیدا کرده و روابط ماندگارتری برقرار کنید، می توانید با پرورش قدرت هوش اجتماعی در خودتان، این توانایی را پیدا کنید.
با این مهارت می توانید دیگران را درک کرده و تحسین کنید ، بفهمید چه چیزی به آنها انگیزه می دهد، نیازهایشان چیست، چه طور می شود به آنها احساس آسایش داد و چه طور می توانید کاری کنید که از آشنایی با شما خوشحال باشند.
