فن بیان مناسب جلسات و کنفرانس ها
هنر سخنوری
امروزه یکی از مهمترین مهارت هایی که انسان ها باید یاد بگیرند هنر فن بیان و سخنوری است . چرا که فقط داشتن تخصص و دانش برای موفقیت کافی نیست . به عنوان مثال شما اگر فن بیان مناسب جلسات و کنفرانس ها را بلد باشید می توانید دیگران را متقاعد کنید تا کاری را که می خواهید انجام دهند .
مسلم است که حتی اگر ایده ها و توانمندی های خارق العاده ای داشته باشید ولی بلد نباشید آن را به دیگران منتقل کنید ، نتیجه خاصی هم در انتظار شما نخواهد بود . پس لازم است این مهارت را یاد بگیرید تا موفقیت های زیادی در جنبه های شخصی و شغلی زندگی خود به دست آورید .
فن بیان به کمک شما می آید ….
اگر به این فکر می کنید که فن بیان فقط مخصوص مجری ها و گوینده هاست ، سخت در اشتباه هستید . اصلا فن بیان چه کمکی می کند ؟ فن بیان کمک می کند که شما کلمات درست را در جای درست به کار ببرید .
از آنجایی هم که سه چهارم ارتباطات روزمره ما را ارتباطات کلامی تشکیل می دهند پس یادگیری همچین موضوع ساده و کاربردی ای مسلما برای همه افراد جامعه ضروری است . چون فقط در این صورت است که می توانید منظور خودتان را کامل و درست به مخاطب انتقال دهید .
مطمئنا شما هم هر روزه به شکل های مختلفی با این مسئله مواجه شده اید . مثلا در جمع های خانوادگی و دوستانه نیاز به هم صحبتی با دیگران دارید . یا در محل کار باید بتوانید محصولات خود را به مشتریان ارائه داده و فروش داشته باشید . در دانشگاه و مدرسه هم کسی که توانایی برگزاری کنفرانس را داشته باشد مزیت بالاتری نسبت به سایرین دارد . و در نهایت خیلی از شماها برای مصاحبه های شغلی و استخدام در شرکت ها قطعا احتیاج دارید که فن بیان خوبی داشته باشید .
پس اگر در هر کدام از این زمینه ها مشکل دارید ، باید در صدد باشید تا این مهارت ضروری را کسب نمایید . فن بیان هنری است که با انجام تمرین ها و ممارست در آن به راحتی قابل یادگیری است . فقط کافی است شروع کنید ….
تمرینات ضروری برای یادگیری سخنرانی حرفه ای
مهارت سخنوری مثل همه مهارت های دیگر علاوه بر این که ممکن است تحت تاثیر ژنتیک ، استعداد و علاقه شخصی خود فرد باشد ، شدیدا نیازمند تمرین است . نمی توان گفت کسی که استعداد ذاتی در خوب صحبت کردن دارد پس سخنور خوبی است ، خیر … خوب صحبت کردن مهارتی است که باید تقویت شود و رشد کند . با انجام تمرین های مستمر و با تلاش مداوم می توان فن بیان را آموخت و سخنور خوبی شد . اما چه تمریناتی ؟
تمرینات ضروری قبل از اجرا و ارائه :
محتوای کامل و مناسب
در درجه اول برای داشتن یک ارائه خوب باید محتوای کامل و جامعی داشته باشید . درست است که تمرینات اجرا بسیار اهمیت دارند ، ولی نباید محتوای اصلی را فراموش کرد . شما اگر بهترین اجرا را داشته باشید ولی محتوای خوبی ارائه ندهید ، باز نمی توانید مخاطب را راضی نگه دارید . پس باید به فکر تولید محتوای با کیفیت هم باشید .
انتخاب محتوا بسیار مهم است چون قرار است پیام شما را به مخاطب برساند . پس مطمئن شوید که کلمات و اصطلاحاتی که به کار می برید ساده و قابل فهم باشند . در این زمینه سعی کنید تا می توانید دایره واژگان خودتان را وسیع کنید تا در استفاده از کلمات دچار مشکل نشوید .
کسانی که دایره لغات خوبی دارند معمولا بداهه گویان قوی هستند و می توانند در هر شرایطی متناسب با موقعیت ، جمله بندی های درست و به جایی ارائه دهند . پس به تقویت دایره واژگان خود توجه ویژه ای نمایید و سعی کنید بیشتر مطالعه داشته باشید .
تمرین صحبت کردن قبل از ارائه
شما اگر قصد دارید سخنران خوبی شوید باید دائما صحبت کنید . چون در کنار مهارت های گفتاری که آموزش می بینید ، با صحبت کردن مداوم می توانید اشکالات خود را پیدا کرده و رفع نمایید . این کار همچنین باعث می شود ترس شما به مرور زمان از بین برود .
یکی از بهترین تمرین ها ، تمرین آینه است . یعنی محتوا و متن آماده شده خودتان را چندین بار جلوی آینه ارائه بدهید . در همان حین می توانید صدای خودتان را هم ضبط کنید . بعد از هر بار ضبط ، آن را گوش دهید . سپس نقاط ضعف و قوت خود را یادداشت کرده و آنها را رفع یا تقویت نمایید .
اجرا بدون تمرین یکی از سخت ترین کارهای دنیاست . پس بهترین راه چاره این است که حداقل یک بار قبل از اجرا محتوای خود را جلوی دوربین ارائه دهید . این دوربین می تواند گوشی موبایل خودتان هم باشد . وقتی چندین بار این کار را انجام دادید و متوجه اشتباهات خود شدید ، می توانید با تمرین تمام اشکالات کلامی خود را برطرف کنید . این تمرین به ظاهر ساده ولی بسیار پر اهمیت است .
یکی از اشکالاتی که به این روش برطرف می شود ، حذف تکه کلام هاست . تکه کلام ها کلماتی غیرضروری هستند که به طور مداوم در طول صحبت استفاده می شوند . نه تنها تاثیری در صحبت شما ندارند بلکه زیبایی کلامتان را نیز کم می کنند . هنگام ضبط صدا و شنیدن آن متوجه می شوید که در چه مواقعی از آنها بیشتر استفاده می کنید .
شما می توانید به جای این به اصطلاح جا پرکن ها ، کلمات دیگری به کار ببرید و یا آگاهانه سکوت نمایید . سکوت می تواند نشان دهنده تسلط شما بر محتوا نیز باشد .
تکنیک های کلامی در تمرین
باید یک سری از تکنیک ها را برای بهتر شدن اجرای خود تمرین کنید تا سخنرانی خوبی داشته باشید . به عنوان مثال یکی از این تکنیک ها تمرین خودکار بین دندان هاست که باعث می شود مشکل ادای ناقص کلمات رفع شود . با انجام این تمرین نه تنها مهارت شما در درست ادا کردن کلمات بالا می رود بلکه عضلات فک و دهان نیز تقویت می شوند .
آمادگی کامل قبل از اجرا
به عنوان یک سخنران حرفه ای باید بتوانید در جمع های مختلف صحبت را در دست بگیرید . یک سخنران همیشه برای صحبت کردن آماده است . سعی کنید دائم خودتان را به چالش بکشید تا مهارتتان روز به روز بهتر شود . قبل از سخنرانی باید محتوا و متن خود را در دست داشته باشید تا حین اجرا بدانید چه می خواهید بگویید . البته که نباید متن را کلمه به کلمه حفظ کنید بلکه باید با بیان خودتان آنچه می خواهید را به مخاطب انتقال دهید .
پس ابتدا محتوای سخنرانی خود را آماده کنید . سپس در محیطی مشابه محیط اجرا ، تمرین کنید . نفس های عمیق دیافراگمی بکشید تا صدای وسیع تری پیدا کنید . روی محتوا و حتی مخاطبین تمرکز نمایید و در ذهن خود لحظات اجرا را تصور کنید . در انتها نیز پایان خوبی را برای اجرا در ذهن مجسم کنید .
اعتماد به نفس داشته باشید
از مهمترین اصول فن بیان اعتماد به نفس است . اگر شما اعتماد به نفس کافی داشته باشید به راحتی می توانید توانمندی های خودتان را به دیگران ارائه دهید . زمانی که شما به صحبت های خودتان اطمینان داشته باشید و باور داشته باشید که حرف هایتان کاملا درست است میزان تاثیرگذاری کلام شما هم بیشتر می شود . در این صورت مخاطب به شما اعتماد کرده و سخنان شما را قبول می کند .
صدای رسا و واضح
در طول سخنرانی باید توان کافی داشته باشید تا قدرت صدای خود را تا پایان حفظ نمایید . از مهمترین پارامترهای اثربخشی کلام ، داشتن ریتم و لحن مناسب در حین صحبت است . پس یادتان باشد که در طول صحبت لحن و ریتم خود را تغییر دهید تا مخاطب کسل و بی حوصله نشود .
هم چنین می توان از مکث بین صحبتها استفاده کرد تا بر جملات تاکید بیشتری شود و این گونه توجه مخاطب جلب شود . در این مواقع می توانید با استادانی در زمینه صداسازی نیز مشورت کنید. آنها به شما تمرین های به خصوصی می دهند تا بتوانید محدوده صوتی خود را تغییر دهید .
یادتان باشد که پرانرژی باشید و آن را به کلامتان هم انتقال دهید .
ارتباط صحیح با مخاطب
موقع سخنرانی به یاد داشته باشید که باید با مخاطب همدلی کنید . پس آنها را با تجربه های خودتان شریک کنید . مخاطب وقتی با شما ارزش های یکسانی پیدا کند ، به شما و حرف هایتان اعتماد میکند . برای این کار بهتر است اول از همه با بیان یک داستان شخصیت خودتان را معرفی کرده و حس مثبتی به مخاطبان تزریق کنید . البته ارتباط چشمی با مخاطب را هم فراموش نکنید .
برای ایجاد ارتباط بیشتر مخاطب با شما بهترین راه این است که سوال بپرسید . وقتی مخاطب با سوالی از جانب شما مواجه می شود دچار درگیری ذهنی شده و به همین خاطر تا پایان با شما همراه می ماند .
سرعت مناسب در صحبت کردن
سرعت مناسب در حین اجرا بین 130 تا 170 کلمه در دقیقه است . برای اینکه بفهمید سرعت مناسبی در اجرا دارید یا خیر می توانید یک فایل صوتی از صحبت خود را ضبط کرده و تعداد کلمات گفته شده در آن را حساب کنید . اگر تعدادش کمتر از مقدار گفته شده بود پس کند صحبت می کنید . همین موضوع باعث می شود که مخاطب کسل شده و بحث را رها کند . اگر هم بیشتر از آن بود یعنی دارید تند صحبت می کنید و مخاطب ممکن است خیلی از کلمات را متوجه نشود و سردرگم شود . در هر دو حالت مخاطب شما از دست می رود .
با تمرین بلند بلند کتاب خواندن هم می توان سرعت ادای کلمات را کنترل کرد . هر بخش را باید با سرعت مناسب بخوانید و به پایان برسانید . البته منظور از بلند خوانی ، فریاد زدن و فشار به حنجره نیست . طوری بخوانید که گویی برای عده ای در حال سخنرانی هستید .
مدیریت زمان
حتما در حین اجرا زمان را در نظر بگیرید . البته درست این است که در زمان تمرین برنامه ریزی زمانی داشته باشید تا مبادا در حین اجرا با کمبود وقت مواجه شوید . این که شما یک سخنرانی کوتاه ولی مفید داشته باشید نسبت به یک سخنرانی مفصل خیلی بیشتر و بهتر روی مخاطب اثر می گذارد .
فرض کنید در یک کنفرانس و یا در جلسه ای در حال مذاکره هستید . زمان شما هم محدود است . در چنین شرایطی باید بتوانید در همان زمان محدود مخاطبان را متوجه مقصود خودتان کرده و نظرشان را جلب نمایید .
سخن پایانی
کسی که خیلی راحت و خوب صحبت می کند یا بهتر است بگوییم یک سخنران حرفه ای ، باید ذهن فعال و آماده ای داشته باشد . به طوری که بدون نیاز به متن و کاملا بداهه بتواند محتوای خودش را ارائه دهد . برای داشتن این ذهن آماده ، فرد نیاز دارد که تمرینات ذهنی انجام دهد . مسلما چنین فردی باید از قبل مطالعات زیادی داشته باشد و همچنین تمرینات مداومی که باعث شود به درستی جملات را ادا کرده و سخنرانی خوبی برگزار کند . هیچ گاه یک سخنران ، به طور غریزی سخنرانی را یاد نگرفته ، بلکه تمرین کرده و این مهارت را کسب کرده است .
اگر دوست دارید در جلسات و کنفرانس ها به خوبی صحبت کنید و اگر دوست دارید سخنران خوبی باشید و فن بیانتان عالی باشد ، پس از همین امروز شروع به تمرین کنید . با یک برنامه ریزی درست و تمرین مداوم در عرض چند ماه به نتایج فوق العاده ای می رسید . بدون تمرین نمی توانید فن بیان را یاد بگیرید . چون مثل هر مهارت دیگری این مهارت نیز نیاز به تمرین دارد و باید آن را پرورش داد . سخنرانی و صحبت کردن در جمع هم به تمرین زیادی نیاز دارد .
فن بیان و سخنوری آنقدر دنیای وسیعی دارد که نمی توان آن را فقط به یک گروه خاص نسبت داد . افراد موفق زیادی اعتقاد دارند که مهمترین عامل پیروزی انسانها ، مهارت های موثر ارتباطی و نحوه صحبت کردن آنهاست . پس کسانی که قصد دارند در زندگی موفقیت را بچشند باید پا به دنیای سخنوری بگذارند و مهارت های ارتباطی یا به طور کلی هوش اجتماعی خودشان را افزایش دهند .
